اگزوز چیست و چه کاری انجام می‌دهد ؟
کلا در هر خودرو یا وسیله نقلیه موتوری، باید قطعه‌ای به نام اگزوز وجود داشته باشد. چرا که واکنش‌های شیمیایی ایجاد شده در سیلندرها باید به گونه‌ای، به خارج از اتومبیل هدایت شود.
ﺍِﮔﺰﻭﺯ (Exhaust system) ﻗﻄﻌﻪﺍﯼ ﺩﺭ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﻭ ﺩﯾﮕﺮ ﻭﺳﺎﯾﻞ ﻧﻘﻠﯿﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﻭﺩ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﻭﺍﮐﻨﺶ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﯿﻠﻨﺪﺭ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻣﯽﺩﻫﺪ. ﺍﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻋﻤﺪﻩ ﮐﺎﺭ ﺍﮔﺰﻭﺯ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻭﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯼ ﺍﮔﺰﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻭﻇﺎﯾﻒ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ.
۱ - ﮐﺎﻫﺶ ﺁﻻﯾﻨﺪﮔﯽ
۲ - ﮐﺎﻫﺶ ﺻﺪﺍ
۳ - ﮐﺎﻫﺶ ﺩﻣﺎ
ﺍﮔﺰﻭﺯﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﺍﺗﺼﺎﻝ ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮﺭ، ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻭ ﺍﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺎﻥ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺴﺖ ﺑه ﺪﻟﯿﻞ ﻧﯿﺎﺯ ﺑﻪ ﺩﻣﺎﯼ ۸۰۰ ﺩﺭﺟﻪﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮﺍﺩ ﺩﺭ قسمت ﺍﻭﻝ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩﻭ ﺑﺨﺶﻫﺎﯼ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﺩﺭ ﮐﺎﻫﺶ ﺩﻣﺎ ﻭ ﺻﺪﺍ ﻣﻮﺛﺮﻧﺪ؛ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺮﻭﺝ ﮔﺎﺯﻫﺎﯼ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﺳﻮﺯﺍﻧﺪﻥ ﺳﻮﺧﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﺴﺰﺍﯾﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﺗﻮﺭ ﺍﺯ ﺍﮔﺰﻭﺯﻫﺎیی ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺒﻮﺭ ﮔﺎﺯﻫﺎﯼ ﺧﺮﻭﺟﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. کاتالیست اگر خراب باشد نفس موتور را می گیرد و موتور ریپ می زند .ایراد اگزوز صدای فره و پرت و پرت اضافی از موتور و باعث ایجاد صدای اضافی در خودرو می شود.
این قطعات می‌توانند ۳ یا به‌طور جزئی‌تر ۵ بخش داشته باشند. این بخش‌ها عبارتند از :
۱. منیفولد خروجی
۲. لوله‌های رابط
۳. لوله اگزوز
۴. منبع اگزوز یا انباره اگزوز (صدا خفه‌کن)
۵. لوله پخش‌کننده دود
منیفولد
منیفولد هوا اولین قسمت در اگزوز خودرو است. این قطعه دودهایی را که در سرسیلندر تولید می‌شود را به سمت لوله اگزوز هدایت می‌کند. این قطعه از فولاد، آلومینیوم یا چدن ساخته می‌شود. منیفولد معمولا در موتورها به دو شکل به کار می‌رود؛ این قطعه در موتورهای خطی در یک طرف و در موتورهای خورجینی به شکل v در دو طرف موتور قرار می‌گیرد. پس منیفولدها را باید قطعاتی بدانیم که وظیفه‌شان دریافت دود و گاز ناشی از احتراق در موتور و سیلندرها و هدایت آنها به یک بخش دیگر است.
لوله‌های رابط اگزوز
داخل اگزوز می توانید این لوله‌ها را مشاهده کنید. لوله‌های ربط اگزوز ارتباط بین انبار، منیفولد و سر اگزوز را برقرار می‌کند. لوله‌های ربط معمولا به شکل L (ال) طراحی و با سری های استاندارد طراحی شده‌اند. طراحان و سازندگان اتومبیل‌ها هم معمولا سعی می‌کنند در این حوزه سخت‌گیری زیادی کرده و برای این لوله‌ها از استانداردهای بالایی استفاده کنند. کارایی و عمر مفید این بخش را جنس، طول، شعاع قوس‌ها، قطر اسمی لوله و… تعیین می‌کنند تا بتوانند اثرگذارتر ظاهر شوند.
کاتالیست
کاتالیست اگزوز نیز یکی از قطعات بسیار مهم در خودرو است. در گازهای خروجی از موتور که حاصل احتراق در سیلندرهاست، گازهای سمی مثل کربن مونوکسید، هیدروکربن و اکسیدهای نیتروژن وجود دارد. خروج همه این گازهای آلوده باعث آلودگی بیش از حد هوا می‌شود. اینجاست که پای کاتالیست‌ها به سیستم اگزوز باز می‌شود. کاتالیست‌ها در حقیقت قطعه‌هایی هستند که این گازهای آلوده را کاهش می‌دهند و گازهای خروجی از اتومبیل را تبدیل به گازهای غیرسمی و بی‌خطر می‌کنند.
این قطعه با دارا بودن فیلتر‌های سرامیکی گازهای سمی و شیمیایی خارج شده از محفظه احتراق را تصفیه می‌کند تا دود و گاز خروجی خطری نداشته باشد. عده‌ای تصور می‌کنند که کاتالیست باعث کاهش شتاب خودرو می‌شود و به همین دلیل آن را از خودرو جدا می‌کنند و تنها در زمان معاینه فنی این قطعه را نصب می‌کنند. بهتر است بدانید که کاتالیست نقشی در کاهش شتاب خودرو ندارد و جدا کردن آن از خودرو کار نادرستی است و سبب آسیب به محیط زیست و افزایش آلایندگی می‌شود بنابراین وجود این قطعه مهم و حیاتی است و برای حفظ زمین و جلوگیری از آلودگی هوا باید در زمان مشخص که هر چهار سال عنوان شده تعویض شود. کارشناسان می‌گویند که اگر این قطعه درست کار کند تا ۹۰ درصد این گازهای سمی گرفته می‌شود. در حقیقت کاتالیست یک نوع فیلتر در راه این گازهای خروجی است. کاتالیست‌ها، چون نیاز به دمای ۸۰۰ درجه سانتی‌گراد دارند، در همان قسمت اولیه و بعد از منیفولد تعبیه می‌شوند.
انبار اگزوز
این قطعه با نام صدا خفه کن نیز شنیده می‌شود. یکی از جالب‌ترین کارهایی که اگزوزها انجام می‌دهند، کاهش صدای گازهایی است که در احتراق موتور تولید می‌شوند. در داخل منبع یا انباره اگزوز، مجموعه‌ای از لوله‌های سوراخ‌دار تعبیه شده است که این وظیفه را به عهده دارد. اگر به اتاق‌ها و استودیوهای آکوستیک‌شده سری بزنید، می‌بینید که علاوه بر پوشاندن درها و دیوارها، سعی می‌کنند سطوح غیرهمگونی در دیوارها هم ایجاد کنند تا صدا را مدیریت کند.انبار اگزوز سرعت گازهای خروجی را کم می‌کند و سبب می‌شود تا صدای خودرو کاهش پیدا کند و مانع از لرزیدن لوله اگزوز شود. اگر این قطعه وجود نداشته باشد صدای تولید شده بسیار گوش خراش و آزار دهنده خواهد بود بنابراین سالم بودن آن مهم است چراکه نه تنها از گازهای اضافی جلوگیری می‌کند بلکه جلوی صداهای آزار دهنده را می‌گیرد تا به عابران آسیب وارد نکند.
شاید علاقه‌مند باشید که مکانیسم این کم شدن صدا را بیشتر بدانید. چنین است این مکانیسم: وقتی یک موج صدا وارد منبع اگزوز می‌شود، ۲ بخش می‌شود. بخشی وارد محفظه شده و بخشی هم بازتاب می‌یابد. موجی که وارد محفظه شده، به دیوار منبع خورده و به سمت خارج بازتاب پیدا می‌کند. در نتیجه این موج‌ها داخل منبع اگزوز، به هم خورده و هم را خنثی می‌کنند تا در نهایت صدای متعادلی را بشنویم. همه این‌کارها در انباره اگزوز یا انبار صدا خفه‌کن اتفاق می‌افتد. جالب این‌که صداهای تولید شده در انباره‌ها نیز با توجه به جنس و ابعاد و دیگر خاصیت‌هایی که دارند، منحصر به خودشان است.
لوله پخش‌کننده دود یا لوله خروجی اگزوز
در نهایت این‌که وقتی عمل احتراق و فعل و انفعالات مربوط به بنزین در موتور و سیلندرها انجام شد، بخشی از هیدروکربن نسوخته، منوکسید کربن و دی‌اکسید کربن وارد منیفولد یا هدرز می‌شود. فشار این گازها خیلی زیاد است. حرارتی هم در حد کوره‌های ذوب فلزات دارند. در نهایت این‌که همه گازها و دودهای تولید شده از سیلندرها بعد از عبور از منیفولد، رابط‌ها، کاتالیست و منبع اگزوز، وارد یک لوله پخش‌کننده دود اگزوز شده و به خارج اتومبیل هدایت می‌شوند. طراحی این بخش به شدت اهمیت دارد. چرا که اگر خوب طراحی نشود، در شتاب و کارکرد موتور اثر منفی می‌تواند داشته باشد. جنس این لوله معمولا از استیل است. سیستم اگزوز در خودرو‌های مدرن به نوعی طراحی شده که آلاینده‌های تولید شده را به طرز قابل توجهی کاهش می‌دهد.
همانطور که گفته شد اگزوز از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. این قطعه به ظاهر ساده برای سلامت موتور نقش مهی را به عهده دارد زیرا تمام گازها و دودهای تولید شده را به خارج از خودرو هدایت می‌کند و اجازه نمی‌دهد که به سیستم خودرو آسیب وارد شود.
گازهای خروجی اگزوز
هنگامی که عمل احتراق انجام می‌گیرد گازهایی مانند فسفر، منوکسید کربن و دی اکسید کربن و… تولید می‌شود که این گازها با فشار بسیار زیادی وارد منیفولد می‌شوند گرمای این گازها بسیار زیاد است که برای کاهش سرعت و صدای آن از صدا خفه کن استفاده می‌شود. برای خروج این گازها نیاز به لوله‌های جداگانه نیست برای مثال موتور هشت سیلند نیاز به هشت لوله خروجی ندارد تا گازها را به بیرون هدایت کند و تنها یک لوله برای خروج گاز تعبیه می‌شود.
افزایش استفاده از خودرو و تولید روز افزون خودرو سبب شده که مسئله حفظ محیط زیست یک مسئله جهانی شود. رانندگی با اتومبیل سبب تولید دود می‌شود که نقش آن در تولید آلودگی‌های انسانی انکار ناپذیر است. گازهای تولید شده خودرو برای گیاهان، انسان‌ها و حیوانات خطرناک بوده و می‌تواند آسیب جبران ناپذیری به زمین وارد کند. اگزوز می‌تواند از این تاثیرات منفی جلوگیری کند و گازهای خطرناک خودرو را به حداقل برساند بنابراین نقش آن هم برای خودرو و هم برای محیط زیست و انسان مهم است و بهتر است به معیوب بودن آن توجه شود. این قطعه که به دودکش خودرو نیز معروف است باید در مدت کوتاهی بررسی شود. رطوبت هوا باعث پوسیدگی اگزوز خودرو می‌شود و بهتر است در سرویس‌های دوره‌ای خودرو به اگزوز نیز توجه شود و ایرادات آن نیز برطرف شود.
چطور طراحی نامناسب اگزوز قدرت را کم می‌کند ؟
در بعضی از ماشین‌ها، منیفولد گاز در بالای منیفولد دود نصب می‌شود. در این صورت برای بی‌صدا کردن دود ناشی از احتراق، از ۲ صدا خفه کن استفاده می‌شود. چنین ایده‌هایی برای موتورهایی که قدرت زیادی دارند، امری ناگزیر است. در این صورت طراحی این صدا خفه‌کن ها در کم و زیاد شدن صدای ایجاد شده از اگزوز و موتور، اثرگذار ظاهر می‌شود. این صدا خفه‌کن‌ها طوری طراحی می‌شوند تا گازهای خروجی موتور در آن به تدریج منبسط شده و از گرمایش کم شود. فشار این گازها هم کاسته می‌شود. اگر این فشار کم نشود، باعث می‌شود تا قدرت موتور کمتر شود. اما چرا؟ این فشار منفی می‌تواند از خروج گازهای تولید شده در موتور جلوگیری کند؛ به همین راحتی. می‌بینید که همه چیز به همه‌چیز ربط دارد؛ مخصوصاً در طراحی موتورها و ماشین‌ها.
سیستم اگزوز چطور باعث افزایش قدرت موتور می‌شود ؟
همانطور که اشاره شد، باید طراحی اگزوز و جزئیاتی که باعث انتقال گازها و دودها به بخش‌های انتهایی آن می‌شود، با دقت صورت بگیرد. چرا که سهل‌انگاری در طراحی هر کدام، شاید باعث کم شدن فشار گازها و در نتیجه ممانعت از خروج متعادل آنها از اگزوز و در نهایت کم شدن از قدرت مفید پیشرانه شود. اما برای این‌که مشکلی در ایجاد قدرت خودرو وجود نداشته باشد، سعی می‌کنند نکاتی را در طراحی پیشرانه و اگزوز رعایت کنند، از جمله:
ـ سعی می‌کنند پیشرانه را طوری طراحی کنند که هوا به راحتی واردش شود. چرا که اگر این اتفاق به راحتی نیفتد، برای غلبه بر مقاومت هوا بخشی از قدرت موتور مصرف می‌شود. در بعضی از خودروها، برای این‌که چنین مشکلی پیش نیاید، از ورودی منیفولدهای صیقلی استفاده می‌کنند. همچنین کم کردن لوله‌های ورودی و بزرگتر کردن فیلتر هوا هم تأثیرگذار است.
ـ گاهی نیز سعی می‌کنند مقاومت موجود در مسیر خروج دود را کمتر کنند تا مانع تجمع و خروج متعادل از سیلندرها نشود. اگر اگزوز کوچک یا مقاومت هوا در صدا خفه کن زیاد باشد، فشار منفی اتفاق افتاده و بخشی از قدرت موتور را به خودش معطوف می‌کند. به این منظور در طراحی اگزوز، سعی می‌کنند از هدرزها یا لوله‌هایی با انتهای گشاد و آزاد استفاده کنند.
برخی از مشکلات خودرو را می‌توان به راحتی شناسایی کرد برای مثال نشتی مایعات از خودرو بیان کننده وجود اشکالاتی در قسمت‌های مختلف است که براساس رنگ مایعات می‌توان آن را تشخیص داد. خرابی خودرو گاهی اوقات با صداهای مختلف از اگزوز خود را نشان می‌دهد که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
اگزوز خودرو در حالت معمولی صدایی تولید نمی‌کند و زمانی که تغییری در صدای آن ایجاد شود باید دنبال ایراداتی در خودرو باشید. صداهای اگزوز بیشتر شبیه صدای انفجار، ترقه، پت پت و عطسه است. ورود حجم زیادی از بنزین به محفظه موتور و سرعت زیاد احتراق در اثر فشردن پدال گاز هنگامی که موتور سرد است منشا بسیار از این صداها به شمار می‌رود.
- قوی بودن اگزوز خودرو
- پوسیدگی لوله اگزوز
- نشتی اگزوز
- خودرو فرسوده
- سوراخ شدن و شکستگی اگزوز
- رفع نشتی اگزوز
- نصب سایلنسر
- استفاده از صدا خفه کن
- بررسی اگزوز و سرویس آن
علت شنیده شدن صدای پت پت از اگزوز
شمع‌های معیوب :
هنگامی که شمع خودرو معیوب باشد، این مشکل خود را با صدای پت پت از اگزوز نشان می‌دهد.
کثیف بودن سنسور اکسیژن :
زمانی که ترکیب سوخت و اکسیژن در خودرو به‌هم می‌خورد، عمل احتراق به درستی صورت نمی‌گیرد و میزان گازهای خروجی از محفظه احتراق بیشتر می‌شود و ممکن است هنگامی که خودرو درجا کار می‌کند صدای پت پت از اگزوز شنیده شود.
صافی بنزین :
این صافی باید در زمان‌های مشخصی تعویض شود و در صورتی که صافی دچار گرفتگی و آلودگی باشد سبب ایجاد صدای پت پت در اگزوز می‌شود.
کثیف بودن سوزن انژکتور :
انژکتور در ورودی سیلندر قرار دارد و باید سوخت را در زمان معین و براساس میزانی که کامپیوتر خودرو برای آن مشخص کرده است، سوخت را به درون سیلندر تزریق کند. سوخت از سوزن انژکتور به درون سیلندر پاشیده می‌شود و وجود عیب در آنها با صدای پت پت در اگزوز خود را نشان می‌دهد.
برق خودرو :
یکی از عواملی که می‌تواند باعث ایجاد صدای پت پت در اگزوز شود، تنظیم نبودن قطعات الکترونیکی خودرو و سیستم برق رسانی است.
کامپیوتر خودرو :
زمانی که ای سی یو به کویل دستور می‌دهد تا ارسال برق را برای احتراق قوی بیشتر کند موجب عطسه زدن اگزوز می‌شود.
شتاب خودرو :
زمانی که می‌خواهید شتاب گیری کنید و پدال گاز را بی‌موقع فشار دهید، اگزوز عطسه می‌زند.
معیوب بودن وایرها :
معویب بودن وایرها و خرابی آن باعث صدای عطسه در اگزوز می‌شود همچنین گاهی اوقات ممکن است در اثر انفجار، فیلتر هوا پاره شود.
راه‌های جلوگیری از عطسه زدن اگزوز
- از فشردن نابجا و بی‌موقع پدال گاز در شروع به حرکت خودداری کنید.
- بررسی شمع‌ها و وایرها
-جلوگیری از برق دزدی خودرو
- استفاده از شمع با کیفیت
چرا گاهی صدایی شبیه برخورد دو فلز می‌شنویم ؟
لوله اگزوزی که می‌بینید، به هر حال محکم به جایی بند می‌شود تا به اطراف خودش برخورد نکند. این کار هم توسط بست‌های مختلف صورت می‌گیرد. اما به واسطه گذر زمان و مصرف آن، قلاب یا قطعه یا بستی که این لوله را مهار می‌کند، پوسیده شده و از کار می‌افتد. در نتیجه لوله اگزوز به قطعات دیگری در زیر ماشین و بدنه برخورد کرده و چنین صدایی ایجاد می‌کند. اگر هم گذرتان به جاده‌های ناهموار بیفتد ممکن است این اتفاق برای اگزوزتان پیش بیاید.
- خرابی وایرها و ورود حجم زیاد بنزین به موتور: هنگامی که بنزین بیش از حد معمول به موتور وارد می‌شود، منیفولد نمی‌تواند تزریق هوا را به درستی انجام دهد و بنزین ممکن است در جایی خارج از محفظه انفجار، منفجر شود. خراب بودن وایرها نیز می‌تواند یکی از دلایل انفجار بنزین در خارج از محفظه باشد.
- فلوت کردن موتور: فلوت کردن موتور زمانی رخ می‌دهد که حجم زیادی از بنزین وارد خودرو شود و سیستم جرقه زنی قادر به سوزاندن کل بنزین نباشد که در این حالت می‌گویند موتور فلوت یا خفه کرده است. به طور کلی علت ورود بنزین زیاد به موتور از مهمترین دلایل صدای انفجار در اگزوز به شمار می‌رود.
- شمع معیوب: شمع معیوب نمی‌تواند در زمان احتراق به درستی عمل کند و گازهایی که از احتراق ناقص به وجود می‌آیند به سمت اگزوز می‌روند که در اثر حرارت بالای اگزوز، انفجار رخ می‌دهد.
- سوراخ بودن اگزوز
- دور موتور ناقص
- خرابی شمع‌ها
- تنظیم نبودن دلکو
- فشار به موتور و گاز دادن زیاد در دور بالا
- آسیب دیدن سوپاپ‌ها
- تنظیم نبودن سیستم برق خودرو
اگزوز خودرو وظیفه مدیریت گازهای حاصل از احتراق را به عهده دارد و اگر قطعات آن خراب باشد، عملکرد درستی از خود نشان نخواهد داد همچنین هوای مرطوب و شرجی سبب فرسودگی سریع اگزوز خودرو می‌شود؛ بنابراین اگر خودرو در چنین آب و هوایی قرار دارد حتما در زمان‌های معینی اگزوز را بررسی کنید. سرویس‌های دوره‌ای خودرو نیز می‌تواند سبب جلوگیری از ایجاد صداهای اضافه در اگزوز خودرو شود. صداهای اگزوز را جدی بگیرید چراکه ممکن است به قطعات و بخش‌های مختلف آن آسیب وارد کند و هزینه زیادی را به همراه داشته باشد. سیستم برق رسانی خودرو نیز بسیار اهمیت دارد و وجود مشکل را با صدا در اگزوز نشان می‌دهد که تمام اینها با اهمیت دادن به بررسی‌های دروه‌ای خودرو قابل حل است و مانع از خرج هزینه‌های بالا برای خودرو می‌شود.
شاید برای شما هم دیدن وصل بودن زنجیز به اگزوز کامیون و اتوبوس تصویری آشنا باشد. این زنجیرها می‌توانند بار الکتریکی حاصل از مولکول‌های هوا با بدنه و دوده اگزوز را با تانکیر و چرخ‌ها را به زمین می‌رساند و آن را تخلیه می‌کند.
صدای غرش اگزوز به معنای چیست ؟
خیلی ساده است: شما دارید از اگزوزتان استفاده می‌کنید و به مرور زمان پوسیده می‌شود. در این صورت پوسیدگی و سوراخ شدن منبع سوخت اتفاق می‌افتد. یک منبع سوراخ شده یا آسیب دیده، می‌تواند باعث فشار بر اجزای دیگر خودرو شود. اگر هم نسبت به آن بی‌تفاوت باشید، ممکن است صدای آن هم بیشتر شود. اگر باز هم بابت این قضیه مطمئن نیستید، می‌توانید منبع اگزوز را چک کنید و ببینید که نشانه زنگ‌زدگی و پوسیدگی دارد یا نه.
در ضمن اگر قدرت خودرو کم و مصرف سوخت هم بالا برود، می‌تواند نشانه‌ای از پوسیدگی اگزوز باشد. در نهایت این‌که به یاد داشته باشید که اگزوز، به مرور زمان که مصرف می‌شود، از دور هم باید خارج شود. مخصوصا اگر در مناطق شرجی و مرطوب رانندگی می‌کنید یا این‌که استفاده مستمری از ماشین‌تان نداشته و صرفا در مسافت‌های کوتاه از آنها استفاده می‌کنید. اما چرا؟ خیلی ساده است؛ اگر خودرو زیاد کار کند، آن حجم آب و بخاری که در اگزوز جمع شده، با داغ شدن آن از منبع خارج می‌شود. اما تا ماشین روشن نشده، آن را خاموش کنید، این حجم از آب و بخار در اگزوز باقی مانده و به مرور زمان، باعث پوسیدگی و سوراخ شدن آن می‌شود.
البته می‌شود گفت که مدل‌های جدیدتری از اگزوزها در راه است و دنیای خودرو در همه جنبه‌های خودش دارد پیشرفت می‌کند. اما عجالتا این مدل‌ها برای اگزوز وجود داشته و دارند :
ـ تک خروجی : در بیشتر خودروها از این مدل استفاده می‌شود؛ از همه هم ارزان‌تر است. کلاً از یک لوله برای خارج کردن دود از سیلندر استفاده می‌شود. البته باید گفته شود که این مدل، در موتورهای کم‌حجم و کم‌قدرت‌تر استفاده می‌شود. چون خروجی دود و گاز کمتر است و با همین مدل هم کارش راه می‌افتد.
ـ دو خروجی : به اگزوزهای دوگانه هم معروف هستند. این روزها خیلی هم رایج است. چرا که حجم و قدرت موتورها بیشتر شده و سعی می‌کنند از این خروجی‌های دوگانه استفاده کنند تا بتوانند عملکرد بهتری بگیرند. ضمن این‌که در نهایت نیز باعث می‌شود تا سوخت مصرفی پیشرانه هم کمتر شود. این مدل برای سیستم‌های توربوشارژر امروزی هم به شدت مناسب است.
ـ دوگانه مختلف : این یکی هم مثل همان قبلی است. البته یک فرق کوچک دارد. در مدل قبلی به واسطه استفاده از مخزن‌های بزرگتر، امکان استفاده از لوله‌های خم شونده وجود نداشت. در نتیجه در ماشین‌های کوچکتر نمی‌شد از آنها استفاده کرد. این اگزوزها به واسطه استفاده از مخزن‌های کوچکتر، امکان بازطراحی در لوله‌های اگزوز را به سازندگان می‌دادند.
ـ دوطرفه : البته از این مدل‌ها چندان استقبال نشد. در واقع همان مدل‌های عوض شده اگزوزهای دوگانه بودند که به دلایل مختلف توسط ماشین‌بازها عوض می‌شدند.
ـ اگزوز high performance : سرعت خروج گاز و دود در این مدل خیل یبالاست چرا که در طراحی آنها از آلیاژهای خاصی استفاده شده است. البته چون صداهای گوشخراش و منحصر به فردی دارند، استفاده از آنها غالبا در شهر ممنوع است.
ماشین‌بازها معمولا اخلاقیات خاصی دارند و به همین دلیل، امکانات مختلفی برای استفاده آنها راهی بازار می‌شود. یکی از این علایقی هم که دارند، شنیدن صداهای مختلف اگزوز است ؛ یعنی دیگر دوست ندارند که به یک صدا اکتفا کنند و هر بار دوست دارند صدایی خاص از اگزوز ماشین‌شان بشوند. به همین دلیل ، کیت ریموت‌دار اگزوز راهی بازار شده. با استفاده از این کیت ، شما بعد از نصب آن ، می‌توانید هر دفعه یک دکمه را زده و صدای خروجی اگزوزتان را عوض کنید. اتفاقا استقبال خوبی هم از این آپشن شده است.
اگزوز هم مثل هر قطعه دیگر ماشین، چون جنبه مصرفی دارد، بعد از مدتی خراب شده و باید فکری به حالش کرد. خیلی‌ها حواس‌شان به نشانه‌های این خرابی نیست و به همین دلیل، خرجشان هم زیاد می‌شود. در حالی که اگر نشانه‌های خرابی و مستهلک شدن این قطعه را می‌دانستند، در نتیجه می‌توانستند با هزینه کمتری فکری برایش بکنند. مهمترین نکته این است که باید گوش به زنگ صداهای تولید شده از اگزوزتان باشید. اگر صدایی غیر عادی داد، آن را باید در کنار نشانه‌های دیگر گذاشته و متوجه شوید که نیازمند توجه بیشتر شماست.
از دلایل خرابی اگزوزها، می‌توان به اینها اشاره کرد :
ـ بست‌های منبع اگزوز شکسته می‌شود
ـ تیغه‌های داخل منبع خراب یا پوسیده می‌شود
ـ شکسته یا سست شدن حلقه اتصال منبع
ـ پوسیدگی یا سوراخ شدن قطعات اتصال اگزوز یا منبع
ـ و …
اما کی و چطور بدانیم که وقت تعویض یا رسیدگی و سرویس اگزوز اتومبیل‌مان است ؟ این نشانه‌ها را سعی کنید جدی بگیرید :
ـ اگر صدای موتور شما غیرعادی و آزاردهنده شد، باید گوش به زنگ باشید. شاید که اگزوزتان پاره یا سوراخ شده باشد.
ـ اگر تازگی‌ها یا به طور کلی، از مسیرهای سنگلاخی و ناهموار و پر آب عبور کرده‌اید، احتمال دارد که اگزوز شما که در زیر اتومبیل طراحی شده، آسیب دیده باشد. اگر هم در مناطق مرطوب و شرجی زندگی می‌کنید که باید حواس‌تان شش‌دانگ جمع باشد. چون فرسودگی اگزوز شما سریع‌تر اتفاق می‌افتد و در نتیجه، با کوچکترین حادثه یا ضربه‌ای، از دور خارج خواهد شد.
ـ اگر احیانا قدرت ماشین‌تان کم شده یا میزان مصرف سوخت آن افزایش یافت و دلیل خاصی هم نداشت، شاید دلیلش همین مشکل داشتن اگزوز باشد.
ـ شاید هم اساسا عمر مفید اگزوز شما به سر رسیده است؛ به همین سادگی. این زمان را معمولا پنج سال می‌دانند و طی مسافت ۸۰ تا ۱۵۰ هزار کیلومتر.
ـ گاهی نیز توری‌های کاتالیست اگزوز شما دچار مشکل شده و باید تعویض شود. کاتالیست حرارت گازهای خروجی را کم کرده و از آلایندگی‌اش می‌کاهد.
برگرفته از سایت https://karnameh.com/ و https://khodro45.com/
دیدگاه خود را بنویسید