پلوس ماشین چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟

پلوس را شاید بتوان از اجزای دیفرانسیل دانست. دیفرانسیل نیز یکی از مهم‌ترین بخش‌های سیستم انتقال قدرت خودرو است. در واقع نیروی تولیدی توسط موتور پس از طی مسیر خود از کلاچ، گیربکس، میل گاردان به دیفرانسیل می‌رسد. در این مرحله قدرت از طریق دیفرانسیل به چرخ‌های متحرک خودرو منتقل می‌شود. انتقال دهنده‌ی اصلی نیروی محرکه به چرخ‌ها پلوس است که از یک سو به دیفرانسیل و از سوی دیگر به چرخ‌های متحرک خودرو متصل است. بسته به نوع دیفرانسیل خودرو پلوس روی چرخ‌های عقب، جلو یا دو ردیف چرخ‌های خودرو قرار دارد. به بیان بهتر پلوس میله‌ای است که بین دیفرانسیل و چرخ‌ها قرار گرفته و ضمن اتصال این دو بخش، انتقال نیروی چرخشی دیفرانسیل به چرخ‌ها را برعهده دارد. این قطعه در دو سمت دیفرانسیل و برای برقراری ارتباط با هر چرخ به صورت جداگانه تعبیه می‌شود و در بخش اتصال به چرخ‌ها فرمی متحرک و مفصل گونه دارد. این حالت خم شونده و متحرک برای جلوگیری از شکستگی پلوس هنگام دور زدن خودرو است.

اجزای پلوس

پلوس خودرو در عین سادگی یک قطعه با اجزای کوچک‌تر است که در عین اتصال دیفرانسیل به چرخ‌ها، انتقال قدرت به آن‌ها را نیز انجام می‌دهد. این اجزا باید به گونه‌ای عمل کنند که نیروی چرخشی دریافتی از دیفرانسیل را با کمترین هدر رفت انرژی به چرخ‌ها منتقل کنند. اجزای پلوس شامل موارد زیر می‌شود:


  • سرپلوس

این قطعه در دو سر شفت قرار دارد و از یک سو با سه‌شاخه درگیر با گیربکس در ارتباط است و از سوی دیگر پلوس را به چرخ‌ها متصل می‌کند. نقش اصلی آن انتقال آخرین مرحله انتقال نیرو است. در واقع سرپلوس بخش متحرک انتهای پلوس و محل اتصال آن به چرخ‌ها است و جهت چرخش پیچشی پلوس استفاده می‌شود.

  • مشعلی

  • سه شاخه‌ی داخلی پلوس را در خود جای می‌دهد و آن را به دیفرانسیل و گیربکس متصل می‌کند. سه شاخه خود درون جعبه دنده قرار دارد.

  • گردگیر

  • قطعه‌ای مخروطی است که از ورود گرد و خاک به سر پلوس جلوگیری می‌کند. از آنجا که پلوس در قسمتی قرار دارد که احتمال نفوذ گرد و خاک به داخل آن بسیار زیاد است و این گرد و خاک در عملکرد صحیحش تاثیربسزایی دارد باید در سرویس‌های دوره‌ای خودرو سلامت این قطعه‌ی لاستیکی مورد بررسی قرار گیرد تا از خرابی احتمالی سرپلوس جلوگیری شود. گردگیر معمولا بخش‌هایی از پلوس که روغن و گریس‌کاری می‌شوندمانند سرپلوس و سه‌شاخه و مشعلی را پوشش می‌دهد.

  • سه‌شاخ

  • سه شاخه نیز با چرخ‌ها و مشعلی درگیر است و درون سر پلوس قرار دارد. این بخش حرکت طولی پلوس را در کنار تکمیل حرکت چرخشی سرپلوس تامین می‌کند. این قطعه در صورت خرابی در خودروی در حال حرکت ایجاد لرزش می‌کند. تامین حرکت طولی پلوس توسط سه‌شاخه عبور خودرو از ناهمواری‌ها را ساده و راحت‌تر می‌کند.

  • میل پلوس

  • میله‌ای که بین دو سر پلوس قرار دارد و انعطاف لازم را در این قطعه ایجاد می‌کند. به میل پلوس شافت نیز گفته می‌شود. جنس و فرم شافت پلوس به دلیل فشار زیادی که متحمل می‌شود، قطور و از آلیاژهای محکم است.
    به این ترتیب سر پلوس، سه‌شاخه و گردگیر قطعاتی هستند که به صورت مشابه در دو سر پلوس قرار دارند. مشعلی نیز در سمتی که پلوس به گیربکس و دیفرانسیل متصل است تعبیه می‌شود. اتصال پلوس به دیفرانسیل معمولا از طریق یک هزار خار دنده‌ای صورت می‌گیرد.

  • تفاوت پلوس خودروهای دیفرانسیل عقب با دیفرانسیل جلو

  • انتقال قدرت موتور به چرخ‌ها، در خودروهای دیفرانسیل عقب، به این صورت است که نیرو از گیربکس به میل گاردان و از طریق آن به دیفرانسیل منتقل می‌شود. سپس پلوس‌ها که رابط دیفرانسیل و چرخ‌ها هستند این نیروی چرخشی را به به چرخ‌ها ارسال کرده و خودرو موفق به حرکت می‌شود. اما در خودروهای دیفرانسیل جلو یا محور محرک جلو نیرو دیفرانسیل درون جعبه دنده قرار دارد. به همین دلیل گیربکس این خودروها معمولا بزرگتر از گیربکس خودروهای دیفرانسیل عقب است. در خودروهای محور محرک عقب، دیفرانسیل در یک سیستم و پوسته‌یجدا روی اکسل عقب خودرو نصب می‌شود. در خودروهای دیفرانسیل جلو، نیرو در مسیر انتقال خود مستقیما از گیربکس به دیفرانسیل منتقل می شود. سپس از دیفرانسیل که درون جعبه دنده قرار دارد به پلوس‌های دو سر آن ارسال و از طریق آن‌ها به چرخ‌ها می‌رسد. به این تریتب در خودروهای دیفرانسیل جلو هدررفت قدرت و نیرو کاهش یافته، همچنین انتقال قدرت با سرعت بیشتری انجام می‌شود. علاوه بر اینکه گاردان از خودرو حذف شده و وزن آن کاهش می یابد.
  • گفته شد که نیرو پس از انتقال به دیفرانسیل از طریق پلوس‌ها که از دو سمت به کمک هزارخار با دیفرانسیل درگیر شده‌اند به چرخ‌ها منتقل می شود. رابط این انتقال نیز شفت پلوس است. اما در خودروهایی که گیربکس در وسط نیست، طول پلوس ها متفاوت و کوتاه و بلند است. لازم به ذکر است که پیشتر سر پلوس‌ها شبیه یاتاقان‌های ساچمه‌ای بودند اما امروزه سه شاخه‌ها درون سر پلوس‌ها جای می‌گیرند و نیرو را ‌منتقل می کند. البته این سیستم در خودروهای دو دیفرانسیل و دیفرانسیل جلو بیشتر پیاده می‌شود. همچنین محل قرارگیری دیفرانسیل، نوع اتصال پلوس‌ها به دیفرانسیل و انتقال نیرو در خودروهای دو دیفرانسیل مانند خودروهای دیفرانسیل جلو است.