اکثر قطعات تشکیل دهنده خودروها از فلز ساخته می شوند، برخی از این قطعات در محیطی روغنی قرار دارند و به همین دلیل، کم تر در معرض عوامل پوسیدگی یا خوردگی قرار می گیرند، اما بقیه قطعات فلزی باید در برابر پوسیدگی و زنگ زدگی محافظت شوند تا عمر خودرو بیش تر شود.

قسمت بیرونی بدنه خودروها توسط یک لایه رنگ پوشانده می شود تا از زنگ زدگی در امان باشد. قبل از پاشش رنگ بر روی بدنه، از یک ماده خاص بر روی آن استفاده می کنند تا مانع از ارتباط مستقیم بین فلز و رطوبت شود. البته در میان قطعات فلزی به کاررفته در خودرو، برخی از آن ها از مواد ضد زنگ ساخته شده اند تا با رطوبت موجود واکنش ندهند.

مواد محافظ بر روی برخی از قطعات خودرو اعمال می شوند تا از واکنشی که به صورت طبیعی بین فلز و رطوبت اتفاق می افتد، جلوگیری کنند. این مواد علاوه بر خاصیت ضد پوسیدگی می بایست در برابر ضربه و خراشیده شدن نیز مقاومت کنند، زیرا ممکن است خودرو از مسیرهایی عبور کند که ناهمواری های موجود، لایه ضد زنگ را از روی فلز بخراشد. بنابراین نیاز است تا این مواد در برابر ضربه و خراشیده شدن مقاوم باشند.

عوامل زیر موجب می شوند برای محافظت از پوسیدگی خودرو اقدام کنیم:

۱. حضور مداوم در محیط مرطوب

۲. دست اندازهای مهیب در خیابان ها

۳. عبور از مسیرهای ناهموار که احتمال برخورد سنگ به زیر خودرو زیاد است.

۴. ماندن برف و گل بر روی خودرو و عدم پاک‌سازی آن ها

۵. سنگ ریزه هایی که در اثر حرکت چرخ پرتاب می شوند و به زیر خودرو برخورد می کنند.

برای محافظت خودرو از پوسیدگی نیاز است بدانیم که چه بخشی از خودرو قرار است محافظت شود، سپس نسبت به ویژگی های آن بخش از مواد مناسبی استفاده کنیم تا از آن قسمت محافظت شود.

۱. زیر خودرو

جنس استفاده شده برای محافظت از زیر خودرو نه تنها از تماس مستقیم فلزات به کاررفته در زیر خودرو با رطوبت جلوگیری می کند، بلکه با تشکیل یک لایه نازک الاستیک، محافظ مکانیکی زیر خودرو نیز هست و از زیر خودرو در برابر برخورد سنگ ریزه ها به آن محافظت می کند.

موادی که برای محافظت از زیر خودرو استفاده می شوند از بخش های مختلفی تشکیل شده اند که هر کدام از آن بخش ها در برابر یک نوع خوردگی مقاوم است و به این ترتیب، زیر خودرو در برابر انواع خوردگی ها مقاوم می شود. در این مواد از قیر و پلاستیک های ریز استفاده شده است. علت به کارگیری پلاستیک های ریز ایجاد لایه خنثی کننده (Damping Layer) در برابر ضربه است.

۲. درون گلگیر

جنس محافظ به کاررفته برای این بخش شباهت زیادی به جنس به کاررفته برای زیر خودرو دارد، اما باید بدانیم که درون گلگیر بیش تر از بخش های دیگر با رطوبت در تماس است. به علت این که چرخ خودرو در این بخش قرار دارد، در روزهای برفی و بارانی، قطرات آب به این بخش برخورد می کنند و کاملاً آن را تحت تأثیر قرار می دهند، به همین دلیل، نیاز است این بخش از خودرو به خوبی در برابر پوسیدگی مقاوم سازی شود.

از سویی دیگر، درون گلگیر محل اصلی برخورد سنگ ریزه ها و جسم های سخت و ریزی است که در اثر چرخش چرخ پرتاب می شوند ، از این رو، نیاز است این بخش از نظر مکانیکی نیز مقاوم شود تا در اثر تنش های وارده به آن، تغییر شکلی در گلگیر به وجود نیاید. برای محافظت از گلگیر در برابر این تنش ها از یک قطعه پلاستیکی استفاده می شود که شُلگیر (Fender Liner) نام دارد.


۳. شلگیر

در قسمت های دیگر گلگیر، که توسط شلگیر پوشش داده نمی شود، از مواد محافظ مانند موم استفاده می شود.

چگونه خودتان می توانید خودروی خود را در برابر پوسیدگی مقاوم کنید؟

با این که در برخی از مراکز سرویس و تعمیرات خودروها فرآیند مقاوم سازی در برابر پوسیدگی انجام می شود، اما انجام این مقاوم سازی کار چندان سختی نیست و توسط خود فرد هم می تواند انجام شود. شما برای انجام این کار نیاز دارید کمی کار با فرچه و غلتک را بلد باشید.

در ادامه دستورالعمل انجام مقاوم سازی توضیح داده می شود، اما پیش از آن باید بدانید که پیش از انجام کار باید دیسک ها و کلیپرها را بپوشانید تا مواد محافظ با آن ها تماسی نداشته باشند.

۱. شست‌وشوی بخش هایی که قرار است محافظت شوند

پیش از هر چیزی باید خودرو کاملاً شسته شود، مخصوصاً قسمت های زیر خودرو که معمولاً کثیفی ها و آلودگی هایی در آن جا به چشم می خورد که بسیار قدیمی اند و به عبارتی تقریباً دائمی شده اند. برای شست‌وشوی این قسمت ها نیاز است حتماً از فشار بالای آب به همراه شوینده استفاده شود تا این بخش ها به خوبی تمیز شود. اگر بخش های زیرین خودرو به خوبی پاک نشود و با همان حالت از مواد محافظ استفاده شود، درصد چسبیده شدن این مواد به قطعات کم تر می شود و محافظت از خودرو در برابر رطوبت و ضربه کم تر می شود.

برای این کار بهتر است مخلوط آب و شوینده را به محل مورد نظر بپاشید و چند دقیقه صبر کنید تا شوینده ها چرک ها را در خود حل کنند و سپس با آب پرفشار آن محل را کاملاً آبکشی کنید.

۲. پاک کردن پوسیدگی های ریز

باید بخش هایی از خودرو که قرار است در برابر پوسیدگی محافظت شوند را با استفاده از سمباده کاملاً از پوسیدگی های ریز پاک کنیم تا ماده محافظ بر روی سطح قطعه قرار گیرد نه روی پوسیدگی ها.

۳. خشک کردن

پس از شست‌وشوی محل مورد نظر و پاک شدن سطوح از کثیفی ها باید کمی صبر کنیم تا آن محل کاملاً خشک شود. برای سریع تر شدن فرآیند خشک شدن می توانید از سشوار استفاده کنید، اما بهتر است این کار را با دقت انجام دهید تا رطوبت موجود کاملاً از بین برود.

به طور کلی هر چه سطح تمیز تر و خشک تر باشد محافظ بهتر به سطح می چسبد و عملکرد بهتری از خود نشان می دهد.

۴. به کارگیری محافظ

برای قرار دادن لایه های محافظ بر روی بخش های مختلف خودرو می توانید هم از اسپری استفاده کنید و هم از فرچه یا غلتک. پیش از شروع کار بهتر است از ماسک و عینک محافظ استفاده کنید تا ذرات ماده محافظ وارد چشم و دهان شما نشود. برای این که محافظت در ماکسیمم حالت خود قرار گیرد، بهتر است چند لایه محافظ ایجاد شود. برای این کار باید پس از هر بار اضافه کردن ماده محافظ حدود یک ساعت صبر کنیم تا لایه مورد نظر به خوبی خشک شود و سپس لایه بعدی را اضافه کنیم. بهتر است ۳ یا ۴ لایه محافظ بر روی قطعه قرار گیرد و پس از اتمام کار ۲۴ ساعت زمان نیاز است تا لایه های محافظ کاملاً خشک شوند.

موادی که می توان از آن ها به عنوان محافظ استفاده کرد

۱. چسب پایه قیر (Bitumen based mastic)

یکی از ارزان ترین مواد محافظ است که در بازار وجود دارد. این ماده چسبناک از قیر تهیه می شود و با قرارگیری بر روی قطعه از آن قطعه در برابر رطوبت محافظت می کند. از معایب این ماده، پوست پوست شدن آن در اثر ارتعاش است، به همین دلیل بهتر است سطح پیش از قرارگیری لایه محافظ کاملاً تمیز و خشک باشد.

۲. PVC

این مواد محافظ بسیار بادوام اند و به همین دلیل، قیمت آن ها بالاتر است و بیش تر توسط شرکت های خودروساز استفاده می شود.

۳. مواد پایه روغنی

از این مواد برای سطوح ناهموار که ترک خوردگی دارند استفاده می شود و به علت گرانروی پایین تری که دارند به راحتی منافذ موجود را پر می کنند.

۴. مواد پارافینی

مهم ترین مزیت این مواد خاصیت الاستیکی آن ها پس از خشک شدن است که در بازه دمایی وسیعی این خاصیت باقی می ماند، اما مقاومت این مواد در برابر تنش های مکانیکی پایین است و این مسئله، کاربرد و نصب آن ها را سخت می کند.

به طور کلی، کسانی که می خواهند به طور شخصی از خودروی خودشان در برابر پوسیدگی محافظت کنند اکثراً از اسپری های موم استفاده می شود که همان چسب های پایه قیر هستند که به صورت اسپری در بازار موجودند.