کمک فنرها مهمترین نقش را در ضربه‌گیری دارند. وقتی ماشین از روی دست اندازها عبور می‌کند، ‌کمک فنرها ضربات را دفع می‌کنند تا به ماشین ضربه وارد نشود. نبود کمک فنرها باعث می‌شود که خودرو در دست اندازها یا ترمزهای شدید بالا و پایین شود و تمام ضربه به ماشین وارد شود. نقش کمک فنرها در سیستم خودرو پر رنگ و ضرروی است در صورتی که نبود آنها خودرو را در مدت کوتاهی بی‌مصرف می‌کند. درباره کمک فنرهای خودرو خود چه می‌دانید؟

کمک فنر یا جاذب ضربه (Shock Absorber) یک قطعه مکانیکی است که در نزدیکی چرخ های خودرو نصب می شود و وظیفه دارد که نوسانات ایجاد شده در فنر خودرو را کنترل و در نهایت میرا کند.

یکی از مهمترین قسمت های هر خودرویی سیستم تعلیق (Suspension) آن است. این سیستم از اجزایی همانند سیبک ، فنرها ، کمک فنرها و ... تشکیل شده است که وظیفه اصلی آن اتصال بدنه و چرخ ها به یکدیگر و مدیریت ارتباط بین جاده و خودرو است . سیستم تعلیق خودرو در وظایف دیگری مانند هدایت خودرو ، شتاب گرفتن آن و همچنین ترمز و توقف خودرو نقش مهمی را ایفا می کند .

علاوه بر اینها ، سیستم تعلیق باید ضمن تحمل وزن خودرو ضربات وارد از سطح جاده را جذب و از طریق تبدیل آن به ارتعاش این ضربات را مدیریت کند. فرمان پذیری یا همان هندلینگ خودرو و پایدارای خودرو نیز رابطه مستقیمی با سیستم تعلیق استفاده شده در آن دارند و بر کیفیت و نرمی سواری نیز اثر گذار است.

سیستم تعلیق اجزایی متفاوتی دارد؛ فنر، کمک فنر، سیبک، بوش، طبق، میل موجگیر واسترات موارد هستند که به صورت کلی در سیستم های تعلیق خودروهای مختلف مشترک هستند. در صورت عدم وجود سیستم تعلیق قطعات خودرو بر اثر ضربات وارد از جاده خیلی زود مستهلک شده و از بین می روند.

با وجود اینکه هر کدام از این اجزا نقش غیر قابل انکار و مهمی در سیستم تعلیق دارند اما نباید به سادگی از نقش کمک فنر گذر کرد. کمک فنر یا جاذب ضربه ( Shock Absorber ) یک قطعه مکانیکی است که در نزدیکی چرخ های خودرو نصب می شود و وظیفه دارد که نوسانات ایجاد شده در فنر خودرو را کنترل و در نهایت میرا کند. میزان حرکت فنر و ارتعاشات وارده به کمک فنر را می توان عامل اصلی افزایش یا کاهش عمر کمک دانست. همچنین کمک فنر خودرو از یک طرف به شاسی متصل است و از طرف دیگر به سیستم تعلیق خودرو وصل شده است.

زمانی که نیرویی به فنر وارد می شود فنر فشرده شده و مقداری انرژی در آن ذخیره می شود که پس از رها شدن این انرژی آزاد می شود در این حالت کمک فنر با تبدیل انرژی جنبشی ناشی از ضربه یا ارتعاش به یکی از اشکال دیگر انرژی که معمول به صورت حرارت است وظیفه میرا کردن ارتعاشات را به انجام می رساند. در صورت عدم وجود کمک فنر در خودرو و از بین نرفتن نوسان فنر چرخ خودرو از سطح جاده جدا می شد و کنترل خودرو از اختیار راننده خارج می شد؛ همچنین نرمی و راحتی سواری نیز کاهش می یافت.

کمک فنر چیست ؟

کمک‌ فنرها از مهمترین قطعات سیستم تعلیق خودرو‌ هستند که ابعاد و اشکال مختلفی دارند و در کنار هر چرخ یک کمک فنر تعبیه شده است. کمک فنرها ضربات وارد شده به خودرو را به حداقل می‌رسانند تا ضربه به جلوبندی و اتاق خودرو وارد نشود. همچنین کمک فنرها مانع از لرزش خودرو می‌شوند. اگر کمک فنرها آسیب دیده باشند،‌ عبور از دست‌انداز‌ها و سطوح ناهموار تقریبا غیرممکن است چراکه به اتاق خودرو و راننده ضربه وارد می‌شود. هنگامی که خودرو در سطوح ناهموار در حال حرکت است ضربات به کمک فنر وارد می‌شود و فنرها با باز و بسته شدن ضربات را دفع می‌کنند. کمک فنرها انواع مختلفی دارند و بسته به اینکه از چه نوعی هستند، قطعات آنها تغییر می‌کند. به طور کلی بیشتر کمک فنرها از قطعاتی مانند فنر، پایه کمک،‌ ضربه‌گیر، میل کمک، سوپاپ سر میل کمک، ‌گاز یا مایع سیال و توپی سر کمک فنر تشکیل شده‌اند.

انواع کمک فنر خودرو

کمک فنرها انواع مختلفی دارند و با توجه به وزن، اندازه و نوع خودرو به کار گرفته می‌شوند. هر کدام از کمک فنرها تنظیمات مربوط به خود را دارد. کمک فنر در خودروهای حمل بار سفت تنظیم می‌شود تا بتواند وزن بار را تحمل کند اما در خودروهای سواری کمک فنرها معمولا نرم تنظیم می‌شود تا ضربه‌ای به سرنشینان و خودرو وارد نشود و رانندگی با آن راحتتر باشد.

کمک فنر هیدرولیکی ( روغنی )

بیشتر خودروها معمولا کمک فنر روغنی دارند. همانطور که از نام آن مشخص است در فنر از روغن استفاده شده است و پس از اینکه ضربه‌ای به کمک خودرو وارد می‌شود، روغن موجود در کمک فنر به محفظه‌ای وارد می‌شود و پس از باز شدن فنر به محفظه بازمی‌گردد و این سبب می‌شود که ارتعاشات وارد شده به خودرو توسط فنرها دفع شود.

 کمک فنر هیدرواستاتیک

در این نوع کمک فنر به جای استفاده از روغن، از گاز نیتروژن و گازهای دیگر استفاده شده است. هنگامی که به کمک فنر ضربه وارد می شود گازهای موجود مانع از ایجاد حباب هوا می‌شوند و فنر هنگام باز و بسته شدن عملکرد بهتری دارد.

 کمک فنر تلسکوپی

کمک فنرهای تلسکوپی از نوع کمک فنرهای روغنی‌اند و قدرت ضربه‌گیری آنها بالا است. سوراخ‌هایی که برای خروج روغن در کمک فنرهای تلسکوپی وجود دارد بزرگ‌تر است و این سبب می‌شود که پس از ضربه، فنر با سرعت بیشتری جمع شود ولی هنگام باز شدن روغن از سوراخ‌های کوچکتری به محفظه برمی‌گردد و این سبب می‌شود که فنز به سرعت باز نشود و ضربات بیشتری گرفته شود. رانندگی با خودروهایی که کمک فنر تلسکوپی دارند آسان‌تر است.

کمک فنر اهرمی

در کمک فنرهای پیستونی یک اهرم وجود دارد که به پیستون فشار وارد می‌کند و باعث می‌شود که فنر سریع‌تر جمع شود و با سرعت کمتری باز شود که دلیل آن خروج آرام‌تر روغن است. کمک فنر اهرمی نیز ارتعاشات وارد شده به خودرو را بیشتر از سایر مدل‌ها کاهش می‌دهند.

 نشانه های خرابی کمک فنر چیست؟

وجود نقص در کمک فنر می تواند آثار مخربی بر روی خودرو داشته باشد. عدم پایداری خودرو در جاده، کنترل سخت خودرو برای راننده و کاهش کیفیت سواری خودرو از مهمترین اثرات عدم عملکرد صحیح کمک فنرها بر خودرو است. به صورت کلی کمک فنر خودرو ارتباط تنگاتنگی با ایمنی خودرو دارد و در صورت وجود هر گونه ایراد یا مشکلی در این بخش به شما توصیه اکید می کنیم که با مراجعه به مراکز خدمات پس از فروش مشکل را برطرف کنید.

  • برخی ایرادات در کمک فنر به ظاهر قابل تشخیص است. هر گونه تغییر شکل در کمک فنر نشان دهنده یک آسیب است. در این شرایط تغییر شکل می‌تواند ناشی از تصادف یا ضربه باشد و افتادگی در محل فنرها نیز نشان دهنده نقص در آن است.
  • اگر روی کمک فنرها روغن وجود داشته باشد نشان دهنده نشتی روغن است . آسیب دیدن آب بندی محفظه روغن سبب نشتی آن می‌شود و در صورت روغن ریزی باید نسبت به تعویض فنرها اقدام کرد.
  • خودرو در سطح ناهموار نباید به طور غیر طبیعی بالا و پایین شود و اگر خودرو در سطح ناهوار حالت فنری و سر و صدا داشته باشد نشان دهنده اشکال در کمک فنرهاست و باید بررسی شود.
  • اگر خودرو در ترمز شدید حالت شیرجه داشته باشد باید کمک فنرها مورد بررسی قرار گیرد .
  • در صورتی که خودرو در پیچ‌ها زیاد می‌پیچد و کنترل آن دشوار است به احتمال زیاد ایرادی در کمک فنرها وجود دارد.
  • ساییده شدن لاستیک‌ها نیز می‌تواند یکی از دلایل نقص در کمک فنرها یا سیستم تعلیق خودرو باشد.
  • اگر چرخ‌ها در جاده می‌رقصند و یا بالا و پایین می‌شوند احتمالا به دلیل فرسودگی فنرها است و باید تعویض شوند.

کمک فنرها از قطعات مصرفی خودرو هستند و بهتر است بعد از هر ۸۰ هزار کیلومتر تعویض شوند البته همه چیز بستگی به نوع و فضای رانندگی دارد و بهتر است درباره تعویض آن با تعمیرکاران مشورت کرد.

برای افزایش طول عمر کمک فنرها چه باید کرد ؟

جلوبندی خودرو از مهترین عواملی است که سبب کنترل خودرو می‌شود و بهتر است در سرویس‌های دوره‌ای ایرادات آن برطرف شود. تنظیم جلوبندی در افزایش عمر کمک فنرها نقش مهمی دارد. یکی دیگر از عواملی که سبب آسیب به کمک فنرها می‌شود لاستیک فرسوده است و در صورت از بین رفتن آج لاستیک و فرسایش آن باید تعویض شود. رانندگی روان و غیرهیجانی از مهمترین عواملی است که سبب افزایش طول عمر کمک فنرها می‌شود.

هر آسیبی در کمک فنرها رانندگی آسان و روان را سخت‌تر می‌کند. بهتر است نسبت به سلامتی آنها حساس باشید چراکه فنرها به عنوان ستون‌های خودرو شمره می‌شوند و هر آسیبی سبب ریزش کل خودرو می‌شود پس نگهداری و رسیدگی به آن اهمیت بسیاری دارد.

برگرفته از سایت https://renault-iran.com/ و https://khodro45.com/