رولبرینگ یا Roller Bearing یک از انواع بیرینگ بوده و تفاوت چندانی با بلبرینگ‌ها ندارد. بلبرینگ یا در واقع بال برینگ (ball bearing) ، به معنای توپ‌های حامل است. این قطعه خود در دسته انواع یاتاق یا چرخ‌دنده‌ی چرخشی یا توپی قرار می‌گیرد. از رولبرینگ‌ها یا بلبرینگ‌هادر هر وسیله‌ای که می‌چرخد استفاده می‌شود تا مانع از ایجاد اصطکاک و سایش سطوح در حال چرخش روی هم گردد. بنابراین انواع رولبرینگ یا بلبرینگ در قسمت‌های مختلف خودرو که امکان ایجاد اصطکاک وجود دارد، به کار می‌روند و از طریق غلطش باعث ایجاد امکان حرکت نسبی دو قطعه می شوند.
سطح تماس ساچمه با دیگر سطوح در رولبرینگ ها مانند یک خط بوده و در نتیجه فشار بالایی از نوع شعاعی را تحمل می نمایند ولی اگر فشار از نوع محوری باشد قضیه برعکس شده و دیگر فشار زیاد قابل تحمل نخواهد بود. به این ترتیب که نیروی وارده بر بیرینگ‌ها به دو نوع شعاعی و محوری است و بسته به نوع نیروی وارده بر آن، از رولبرینگ یا بلبرینگ استفاده می‌شود.
رولبرینگ‌ها که دارای قابلیت غلتش بیشتری هستند در مقابل نیروی شعاعی مقاومت دارند و بلبرینگ‌ها در مقابل نیروی محوری. درصورتی که نیروی وارده مخلوطی از دو نوع شعاعی یا محوری باشد از انواع خاص بلبرینگ استفاده می‌شود. بنابراین وظایف رولبرینگ‌ها شامل موارد زیر خواهد شد :
– کمک به انتقال نیروی چرخشی
– پیشگیری از ایجاد اصطکاک بین سطوح
– پیشگیری از سایش قطعات و سطوه و بالا رفتن استهلاک آنها
به توضیح دقیق‌تر رولبرینگ با ساختار خاص خود امکان چرخش برخی قطعات را روی هم فراهم آورده و ضمن پیشگیری از ایجاد اصطکاک در انتقال نیرو بین آنها نیز موثر است. بنابراین علاوه بر جلوگیری از استهلاک قطعات مانع از هدررفت انرژی، تحت تاثیر گرما و اصطکاک ایجاد شده می‌شود. همچنین بلبرینگ از سایش و ایجاد خوردگی بین سطوح پیشگیری کرده و مانع از آسیب‌های ناشی از ساییدگی در آنها می‌گردد.
بلبرینگ چیست و چه وظایفی دارد؟
بلبرینگ یا در واقع بال برینگ (ball bearing)، به معنای توپ‌های حامل است. این قطعه نوعی یاتاق یا چرخ‌دنده چرخشی یا توپی محسوب می‌شود و در هر وسیله‌ای که می‌چرخد به کار می‌رود تا مانع از ایجاد اصطکاک و سایش سطح در حال چرخش روی هم شود. برای مثال، چرخش اجسام سنگین و حرکت آنها مانند چرخ‌های اتومبیل به واسطه بلبرینگ‌ها امکان‌پذیر می‌شود. البته بلبرینگ‌ها در قسمت‌های مختلف خودرو که امکان ایجاد اصطکاک وجود دارد، به کار می‌روند. به این ترتیب :
- بلبرینگ دینام
- بلبرینگ پلوس
- بلبرینگ گیربکس
- بلبرینگ فرمان
- بلبرینگ دنده هرزگرد
- بلبرینگ چرخ
- بلبرینگ اکسل
نیروی وارده به انواع بیرینگ به دو صورت محوری (Thurst) و شعاعی (Radial) می باشد، بسته به اینکه کدوم نیرو به محصول مدنظر ما وارد شود و یا هر دو نیرو وارد گردند از بین رولبرینگ و بلبرینگ باید آن نوع از بیرینگ انتخاب گردد که بیشترین کارایی را خواهد داشت. در زمانی از رولبرینگ استفاده می کنیم که نیروی وارده از نوع شعاعی باشد، زیرا همانطور که پیش تر گفته شد رولبرینگ ها در مقابل این نوع نیرو عملکرد بهتری دارد و در نتیجه اگر نیرو به هر دو صورت شعاعی و محوری باشد از بلبرینگ استفاده می نماییم. پس در نتیجه اصلی ترین تفاوت رولبرینگ با بلبرینگ در نوع نیوری وارده می باشد. همچنین رولبرینگ ها دارای غلتش بیشتری نسبت به بلبرینگ می باشند .
رولبرینگ‌ها که خود قطعات کوچکی هستند از اجزای متعددی تشکیل شده‌اند. چیده شدن این جزا به ظرافت تمام کنار هم باعث کوچک بودن آن شده است. این اجزا در چهار بخش اصلی خلاصه می‌شوند که عبارتند از:
- کنس یا رینگ ( Ring )
هر بلبرینگ دو رینگ داخلی و خارجی دارد که اجزای دیگر این قطعه را از دو سمت در بر می‌گیرد. رینگ‌ها معمولا از آلیاژهای مقاوم فولاد ساخته می‌شوند.
- رول (Rolling Elements)
اجزای غلتکی رولبرینگ‌ها هستند. در واقع رولها با چرخش خود حرکت این قطعه و رینگ‌های آن را ممکن می‌سازند. این اجزا عموما از جنس فولاد هستند. در بلبرینگ‌ها ساچمه‌های گرد جای رول‌های استوانه‌ای را می‌گیرند.
- قفسه یا کیج (Cage)
بخشی که اطراف رولها را پوشانه و مانند آشیانه‌ای تک‌تک آنها را در خود جای داده است. کیجاز تماس رولها با یکدیگر جلوگیری می‌کند، ضمن اینکه مانع از حرکت افقی و جانبی آنها می‌شود. کیج را از جنس فیبر، فولاد یا برنج می‌سازند.
- کاسه نمد
این قطعه بین رینگ‌ها و کیج قرار می‌گیرد. گاهی در هر دو سمت کیج و بین رینگ داخلی و خارجی استفاده می‌شود و یا تنها بین رینگ داخلی و کیج لازم به نظر می‌رسد. وظیفه این قطعه پیشگیری از نشت روغن هیدرولیک درون کیج‌ها و بین رولها، به بیرون است. البته کیج بلبرینگ را هم آب‌بندی کرده و در برابر نفوذ آب به درون رولبرینگ جلوگیری می‌کند.
این محصولات دارای انواع متعددی بوده و از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- رولبرینگ سوزنی
- رولبرینگ مخروطی
- رولبرینگ استوانه ای
- رولبرینگ بشکه ای
رولبرینگ سوزنی
این نوع دارای رول‌های نازک و بلند است که در انواع چند ردیفه و تک ردیفه تولید می‌شود. درواقع تعداد ردیف رولها در آنها تغییر می‌کند.
رولبرینگ مخروط
این محصول که در انوع تک و دو ردیفه تولید می‌شود به دلیل فرم مخروطی رول‌هایش توانایی تحمل بارهای شعاعی و محوری مخلوط را دارد.
رولبرینگ استوانه‌ای تک ردیفه
این رولبرینگ که سرعت غلطش کمتری به نوع چند ردیفه خود دارد، با رول‌های در تعداد کم و با قطر متوسط اما بلند ساخته می‌شود.
رولبرینگ بشکه ای کف گرد
این نوع که معمولا در معرض بارهای شعاعی ضربه‌ای قرار داده می‌شود، دارای رینگ خارجی چند تکه است و رول‌های قطورتر و کم‌تعدادتر دارد
استوانه‌ای پرغلتک
این نوع نیز دارای رول‌های با قطر متوسط اما در دو یا چند ردیف است.
به طور کلی معمولا در مواقعی که نیروی گردشی سرعت بیشتری دارد از بلبرینگ‌ها استفاده شده و در مکان‌هایی که نیروی شعاعی بیشتری به قطعه وارد می‌شود از رولبرینگ‌ها کمک می‌گیرند. در اجزایی مانند گیربکس‌ها نیز شاهد هر دو نوع بیرینگ هستیم. اما برای مثال در خودروهای سرعتی در سیستم چرخ از بلبرینگ‌های چند ردیفه استفاده می‌شود ولی در سیستم چرخ خودروهای قدرتی رولبرینگ‌های چند ردیفه را شاهد هستیم. همچنین دینام، هرزگرد و پلوس به دلیل کمتر بودن فضا و ناچیز بودن فشار وارده معمولا دارای رولبرینگ‌های تک‌ردیفه و کوچک هستند. اما سیستم فرمان نیز با توجه به نوع سیستم هیدرولیکی، مکانیکی، الکتریکی و تلسکوپی می‌تواند میزبان یکی از انواع بلبرینگ یا رولبرینگ باشد.
دیدگاه خود را بنویسید