در بیشتر خودروهای امروزی با لیست بلندی از تجهیزات کمکی راننده روبرو هستیم.
این تجهیزات به منظور افزایش راندمان خودرو، افزایش قابلیت اطمینان و نیز کاهش اثرات خطاهای راننده ساخته شده و بر روی خودروها نصب می‌گردند . سیستم کنترل کشش (Traction Control) یکی از مهم ترین و پر استفاده ترین این سیستم‌ها در خودروهای امروزی است. در این مطلب قصد داریم این سامانه را به طور کامل معرفی نموده و عملکرد آن را به صورت دقیق تر بررسی نماییم.

معرفی کلی سیستم کنترل کشش TCS

سیستم کنترل کشش (TCS) یکی از انقلاب­‌های سیستماتیک در بحث خودرو هست که کارایی بسیار زیاد آن باعث شده است ما در همراه‌مکانیک شما را با این سیستم آشنا کنیم. خیلی وقت­‌ها دیده­‌اید که به دلیل شرایط بد آب و هوا و لغزنده بودن جاده­‌ها، خودروهایی در هنگام پیچیدن و حتی حرکت عادی دچار هرزگردی می­‌شوند و تعادل خودرو از دست راننده خارج می­‌شود. البته که گاز دادن زیاد عاملی‌ا­ست که این حادثه را به سمت رخ دادن سوق می‌­دهد. با توجه به پیامدها و خطراتی که برای این مسئله پیش آمده، شرکت­‌های خودروسازی از سالیان قبل به این فکر افتادند که با آوردن سیستم جدیدی در خودروهای خود، از به‌روز حوادث برای مشتری­‌های خود جلوگیری کنند.

TCS که مخفف Traction Control System هست به معنی سیستم کنترل کشش هست و باعث می­‌شود تا خودرو در جاده‌­های لغزنده تعادل خود را حفظ نماید. در حال حاضر، تمامی شرکت­‌های خودروسازی بزرگ جهان مانند : بی ام و، مرسدس بنز، تویوتا، کیا و … از این سیستم در خودروهای خود استفاده می‌کنند.

ترکشن کنترل طراحی شده تا هنگام از دست رفتن چسبندگی چرخ های محرک خودرو، به بازگشت این چسبندگی و سهولت کنترل خودرو کمک کند.

 در واقع این سیستم هر زمانی که چرخ‌ها اصطکاک کافی با زمین، برای انتقال گشتاور موتور خودرو به جاده را نداشته باشند، وارد عمل می‌شود.
به بیان ساده تر، اگر نیرویی که از موتور به لاستیک اعمال می شود، از میزانی که لاستیک می تواند به زمین انتقال دهد بیشتر باشد،لاستیک چسبندگی خود را از دست می دهد و چرخ ها دچار هرزگردی می‌شوند. این وضعیت معمولا در حین شتاب گرفتن، یا در شرایط جوی نامناسب(برفی-بارانی)، یا در شرایط رانندگی خارج جاده و بر روی زمینی سنگلاخی، گلی و... پیش‌می‌آید. این شرایط میتواند به واماندگی خودرو و ناتوانی در جابجایی، یا از دست رفتن کنترل خودرو و خروج از مسیر امن (کم یا بیش فرمانی) منجر شود.

در خودروهای دیفرانسیل جلو ، هرزگردی چرخ ها عموما باعث پیش آمدن کم فرمانی و حرکت خودرو به سمت خارج پیچ می‌شود، در خودروهای دیفرانسیل عقب نیز، هرزگردی موجب بروز بیش‌فرمانی و حرکت خودرو به سمت داخل پیچ، یا حتی اسپین شدن خودرو(پیچش خودرو به دور خود) می‌شود.
برای جلوگیری از این شرایط، ترکشن کنترل یا همان سیستم کنترل کشش برای خودروها استفاده می‌شود.

در این شرایط عملکرد سیستم کنترل کشش و کنترل پایداری بسیار شبیه به هم خواهد بود با این تفاوت که کنترل کشش سعی در جلوگیری از وقوع بیش یا کم فرمانی دارد تا خودرو از مسیر خود خارج نشود ، اما سیستم کنترل پایداری، در صورتی که خودرو از مسیر خارج شود، برای بازگرداندن آن به مسیر اصلی تلاش خواهد کرد.

اهمیت سیستم کنترل کشش (TCS)

سیستم کنترل کشش  یا همان TCS با توجه به قطعات خود می‌­تواند به میزان پایداری خودرو دست­یابی پیدا کند. اگر از عملکرد سیستم ترمزی ABS در هنگام حرکت و شتاب­گیری آشنایی داشته باشید، می­‌توان گفت سیستم کنترل کشش (TCS) نیز به همین شکل هست. درکل می‌­توان گفت ABS و سیستم کنترل کشش (TCS) در یک خودرو مکمل هم هستند و خودرویی پیدا نمی­‌شود که تازه تولید شده باشد و با نداشتن این سیستم پیشرفته بتواند بیشترین امتیاز را در تست­‌های ایمنی دریافت کند.

TCS با کمک سیستم ترمز ABS می­‌تواند با عملکرد خود، گشتاور اعمال شده بر روی چرخ­‌ها را کنترل کند و در کنار حفظ تعادل کمک می­‌کند تا دور موتور نیز عملکردی متعادل داشته باشد.

نحوه عملکرد سیستم کنترل کشش

همان­طور که در بخش قبلی اشاره شد، عملکرد خوب سیستم کنترل کشش (TCS) مستلزم سنسورهایی است که بر روی چرخ­‌ها تعبیه شده است. این سنسورها اگر احساس خطر کنند به کامپیوتر خودرو اعلام می‌کنند و واحد کنترل خودرو در ابتدا ABS را صدا می­‌زند تا به کمک TCS بتوانند به خودرو یاری برسانند. ترمزهای ABS وارد ماجرا می­‌شوند و با توجه به نیاز هر چرخ به ترمز، به صورت اتوماتیک نیرویی به چرخ­‌ها وارد می­‌کنند. نتیجه این روند، هدف سیستم کنترل کشش (TCS) هست و خودرو بدون هیچ هرزگردی به راه خود ادامه می­‌دهد.سیستم کنترل کشش کاری با برف ندارد !

سیستم کنترل کشش (TCS) عملکردی عالی دارد که اگر راننده­ای مجرب این سیستم را نیز تجربه کند از میزان اهمیت TCS کاملا حیرت­‌زده می­‌شود. اما ناخداگاه این فکر به راننده القا می­‌شود که در برف نیز سیستم کنترل کشش می‌تواند به حرکت خودرو کمک کند.

اما باید بگوئیم اصلا این­طور نیست و بارها مشاهده شده که راننده با توجه به سابقه درخشان سیستم کنترل کشش، در برف­‌های سنگین نیز، خودروی خود را به بیرون برده و در برف گیر می­‌کند. البته که این سیستم کارآمد در هنگام لیز خوردن بر روی سطوح برفی نیز به یاری راننده می­‌رسد اما اگر خودرو در برف گیر کند دیگر کاری از این سیستم برنمی‌­آید.

هیچوقت سیستم کنترل کشش را غیرفعال نکنید

الو میتسوبیشی عملکرد ترکشن کنترل به طور کلی به دو مرحله کلی تقسیم میکند ، مرحله نخست تشخیص هرزگردی چرخ های محرک خودرو است و مرحله دوم، انجام راه‌کارهایی برای کنترل شرایط.

مرحله نخست تقریبا در تمام خودروها مکانیزم یکسانی دارد، در حال حاضر تقریبا تمام خودروهایی که حداقل استانداردهای ایمنی را داشته باشند، مجهز به سیستم ترمز ضدقفل (ABS) هستند، در این سیستم، برای هر چرخ سنسورهایی نصب شده تا سرعت گردش هر چرخ به صورت مداوم رصد شود، سیستم ترکشن کنترل نیز از اطلاعات واصله از همین سنسورها برای تشخیص شرایط هرزگردی استفاده می‌کند.

شباهت سیستم های ABS و TCS نیز در اینجاست که هردو وظیفه جلوگیری از لیز خوردن چرخ هارا بر عهده دارند، ترمز ضد قفل وظیفه جلوگیری از لیز خوردن هر4 چرخ خودرو در زمان ترمز گیری را بر عهده دارد، اما TCS از لیز خوردن لاستیک‌های محرک خودرو در هنگام گاز دادن جلوگیری می‌کند.

اگر اطلاعات سنسور ABS، نشان دهند سرعت یک چرخ به صفر رسیده در حالی که دیگر چرخ ها در حال حرکت هستند، سیستم ABS وارد مدار میشود، اما اگر این سنسورها نشان دهند سرعت یک، یا چند چرخ محرک خودرو از دیگر چرخ ها بیشتر شده، آنگاه سیستم کنترل کشش یا TCS وارد عمل می‌گردد.

اما مرحله دوم اقدامات سیستم کنترل کشش،در خودروهای مختلف، مکانیزم‌های مختلفی دارد و عملکرد آن در هر خودرو، شامل یک یا چند مورد می‌باشد.
تمام راهکارهایی که سیستم کنترل کشش برای بازگرداندن چسبندگی چرخ های محرک خودرو انجام میدهد، سعی در کاهش یا کنترل گشتاوری که به چرخ ها میرسند دارند و برای اینکار، به طور کل چند اقدام زیر ممکن است انجام شوند:

1 - اعمال نیروی ترمز روی یک یا چند چرخ
2 - ایجاد تغییر در زمان جرقه زنی شمع ‌ در یک یا چند سیلندر
3 - ایجاد تغییرات در سیستم پاشش سوخت یک یا چند سیلندر
4 - بستن دریچه گاز خودرو (در خودروهایی که دریچه گاز برقی دارند)
5 - کاهش بوست(فشار) توربو یا سوپر شارژر در خودروهایی که به این سیستم ها مجهزند.

راهکار اول در صورتی کارایی دارد که فقط یکی از چرخ های محور محرک خودرو دچار هرزگردی شده باشد، اما 4 مورد بعدی، در صورتی کارایی دارد که هر دو چرخ محور محرک خودرو دچار هرزگردی شوند.

این سیستم تقریبا بر روی اکثر خودروهای تولیدی امروز وجود دارد.
کنترل کشش، از جمله سیستم هایی است که به صورت پیش فرض و از زمان استارت خوردن خودرو فعال است.
در برخی خودروها اما امکان خاموش کردن این سیستم برای راننده فراهم شده

سیستم کنترل کشش (TCS) به ­طور کلی چه وظایفی دارد؟

اکثر خودروهای آلمانی از سیستم TCS به همراه ABS یاری می­‌گیرند. البته که وظایف مشخص­ شده‌­ای نیز برای این سیستم در تمامی خودروهای جهانی وجود دارد که می­‌توان به موارد زیر اشاره نمود :

  • در هنگام شتاب­‌های زیادی که خودرو به خود می­‌گیرد، سیستم کنترل کشش (TCS) باید از لغزش چرخ­‌ها جلوگیری کند.
  • چرخ­‌های خودرو اگر در جاده­‌های لغزنده جرکت کند، باید TCS از هرزگردی چرخ‌­های درحال حرکت جلوگیری کند.
  • اگر چرخ‌­های خودرو در گل، یخ و شن گیر کرده باشد، سیستم کنترل کشش باید به کمک چرخ­‌ها بیاید و خودرو را از آن شرایط نجات دهد.

 

سیستم کنترل کشش، بخشی استهلاک ­پذیر

سیستم کنترل کشش، دارای سنسورهای فعالی است که بر روی چرخ­‌ها دیده می­‌شود. این سنسور در جاده‌­هایی که نوسانات زیادی دارد گاهی اوقات دچار خرابی­‌هایی می­‌شود. البته که پس از خرابی این سنسور و به­‌طور کل این سیستم، در اکثر خودروها صداهایی وارد کابین می­‌شود که می‌­توان از خرابی این سیستم کارآمد اطلاع پیدا کرد. البته که باید بدانید این سیستم در کنار کمک بزرگی که به شما می‌­کند کمی حساس است.

حساسیت سیستم کنترل کشش (TCS) نیز کاملا به­‌جا است و با توجه به کارایی زیادی که دارد، یکی از بخش­‌هایی­ است که استهلاک زیادی دارد. بهتر است چندباری در طی سال خودروی خود را پیش کارشناس مربوطه ببرید و از سالم بودن این سیستم مهم اطلاع پیدا کنید تا از بروز خطراتی برای خود و دیگران جلوگیری کنید. البته که باید به­ یاد داشت هر چه قدر هم این سیستم کارآمد باشد بهتر است تا حد ممکن از رفت و آمد زیاد در سطوح بسیار ناهموار جلوگیری کرد تا بتوان رضایت بیشتری نیز از سیستم کنترل کشش (TCS) داشت.

برگرفته از سایت https://car.ir/ و https://www.hamrah-mechanic.com/