قطعات خودرو به هنگام خراب شدن و معیوب شدن می توانند از خود صداهایی را ایجاد کنند که در این مواقع نیاز به بررسی صداهای ایجاد شده به منظور رفع عیب قطعه خاص احساس می شود. زیرا در صورت عدم تشخیص و پیگیری قطعه معیوب، می تواند در کارکرد و روند کاری دیگر قطعات نیز اختلال ایجاد کند که نهایتا نقص فنی خودرو پیامد این وضعیت است.در این مقاله قصد بررسی علت ایجاد صدای سوپاپ را داریم تا رانندگان گرامی از علت این پدیده آگاهی داشته باشند
سوپاپ خودرو و وظایف آن
خودروهای امروزی دارای موتور احتراقی بوده و با استفاده از نیروی انفجار سوخت در سیلندرها، فعالیت می کنند. این موتورها برای انجام صحیح احتراق و انتقال نیروی ناشی از آن به قطعات محرکه ماشین، از بخش های متعددی تشکیل شده اند. سوپاپ خودرو (Car Soupape) یکی از این بخش هاست که همچون دریچه ای برای ورود و خروج هوا در سیلندر عمل می کند. به عبارت دیگر سوپاپ موظف است ورود هوا به داخل سیلندر و خروج دود از آن را تحت کنترل بگیرد. هوای ورودی از طریق سوپاپ به داخل سیلندر، لازمه احتراق یافتن سوخت است. دود خروجی نیز ناشی از انفجار سوخت درون سیلندر بوده و خروج آن به انجام احتراق بعدی درون محفظه کمک می کند.
دومین وظیفه سوپاپ ماشین، ایجاد فضایی ایزوله درون سیلندر برای احتراق کامل سوخت است. زیرا صورت گرفتن احتراق درون سیلندرها نیازمند فضایی غیرقابل نفوذ می باشد.اینجاست که سوپاپ با تنظیم درست زمان باز و بسته شدن، شرایط ایزوله را برای احتراق درون سیلندر ایجاد می نماید.محل نصب سوپاپ در خودروهای امروزی، بر اساس نوع موتور، روی سرسیلندر یا بلوک سیلندر می باشد. گاهی نیز سوپاپ درون سیلندر یا سرسیلندر قرار می گیرد.
علت صدای ناخوشایند سوپاپ
در بسیاری از مواقع با گاز دادن به موتور خودرو و میل به افزایش شتاب و دورگیری ، صدای سوپاپ ها به صورت جیر جیر از داخل محفظه موتور شنیده می شود که معمولا با کم کردن فشار بر پدال گاز ، این صدا کمتر و یا قطع می شود . بروز این صدا به خودی خود نا خوشایند نیست و ضمن اینکه می تواند آسیب هایی به بخش بالای سر سیلندر خصوصا میل سوپاپ و سوپاپ ها وارد کرده و بادمک ها را مورد سایش قرار دهد .
این صدا معمولا در زمانی که خودرو در حال دنده مردن رفتن است یا در زمانی که سرعت و گاز دادن خودرو با هم متناسب نیست ، به گوش می رسد . وقتی که پدال گاز را فشار می دهیم ، حجم هوای ورودی به موتور را افزایش می دهیم و در نتیجه میزان سوخت نیز متناسب با این افزایش حجم هوا ، بالا رود . احتراق در سیلندرها زیاد شده و انفجار قوی تر می شود . اما از طرفی دور موتور به خاطر قرار داشتن خودرو در شرایط نامناسب با گاز دادن که می تواند دلایل مختلفی از جمله دنده نامناسب باشد ، نمی تواند به درستی بالا رود .
پس انفجار قوی است و نیروی زیادی به سر پیستون ها وارد می شود ولی از طرفی موتور قادر به پیش بردن خودرو نبوده و این فشار به کل مجموعه موتور وارد خواهد شد که این حالت را می توان به این صورت فرض کرد که انفجارهای قوی درون سیلندرها رخ می دهد ولی از طرفی میل لنگ از یک طرف در جایی درگیر باشد و نتواند انرژی گرمایی آزاد شده را به خوبی به چرخ ها منتقل کند . در نتیجه صدای خاصی از سوپاپ ها که ضعیف ترین بخش سرسیلندر است ، شنیده می شود که خبر از وضعیت نامتوازن نسبت حجم احتراق به شتاب گیری خودرو دارد . در اینگونه مواقع باید تا حد امکان از افزایش دادن گاز خودداری کرد و به جای آن برای شتاب گیری بهتر ، دنده را کمی سنگین تر کنیم .
دلایل خرابی سوپاپ
لازم است بدانید سوپاپ ها جزء قطعات مصرفی خوردرو هستند. به همین دلیل ممکن است در اثر گذشت زمان دچار فرسودگی شوند. اما تعدادی از سوپاپ ها در اتومبیل ها زودتر از زمانی که باید فرسوده شوند، دچار خراب شده و عملکرد درست نخواهد داشت. به طور معمول سوپاپ های دود بیشتر احتمال سوختگی دارند چرا که دمای آنها معمولاً بالاست. این در حالی است که سوپاپ های مربوط به هوا به دلیل اینکه هوا در آن ها عبور می کند، معمولاً خنک است. در نتیجه احتمال فرسودگی آن ها تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا می کند.
از جمله دلایل اصلی خرابی این قطعه در اتومبیل ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کارکرد طولانی مدت اتومبیل در فرایند احتراق
- ایجاد شکاف های کوچک در سوپاپ
- افزایش بیش از حد دمای موتور
- استفاده از روغن موتورهای نامرغوب و بی کیفیت
- به کار بردن لوازم یدکی بی کیفیت و تقلبی
نشانه های خرابی و صدای سوپاپ
خوشبختانه شما می توانید پس از شنیدن صدای سوپاپ و توجه به دیگر علائمی که در ادامه به شما معرفی می کنیم، خرابی این قطعه را تشخیص دهید. نشانه های خراب شدن سوپاپ عبارتند از:
- درجا زدن موتور
- افزایش مصرف سوخت
- فرسوده شدن دینامیک اتومبیل
- پایین آمدن قدرت موتور
- خارج شدن کف از صدا خفه کن
خصوصیات یک سوپاپ خوب
- یک سوپاپ خوب باید بتواند حرارت زیاد را تحمل کند و هادی خوبی برای انتقال حرارت خود به بدنه سرسیلندر باشد .
- حرارت زیاد نباید باعث سوختگی و ایجاد خوردگی در سوپاپ گردد .
- در مقابل ضربات مقاوم باشد .
- در مقابل سائیدگی مقاومت نماید .
دیدگاه خود را بنویسید